راهنمای خرید سنتور

تا کنون، راهنمای خرید ساز سنتور را خوانده‌اید؟ سنتور یک ساز زهی مضرابی است، که از اصیل‌‌ترین سازهای ایرانی به شمار می‌رود. قدمت این ساز به دوران باستان بازمی‌گردد و در طول تاریخ، نقشی مهم در موسیقی ایرانی داشته است. سنتور به شکل ذوزنقه است و دارای دو جعبه‌ صوتی در دو طرف صفحه رویی است.

جنس ساز سنتور معمولاً از چوب است. چوب‌های محبوب برای سنتور، عبارتند از: گردو برای صفحه رویی، چنار برای صفحه پشتی و توت برای کلاف. همچنین این ساز دارای ۷۲ سیم است، که به دسته‌های ۴ تایی و در ۱۸ دسته تقسیم می‌شود و با دو مضراب چوبی نواخته می‌شود. این متن، یک راهنمای خرید سنتور است و نکات مهم برای خرید سنتور اصیل را به شما بازگو می‌کند.

ویژگی های بهترین سنتور

اگر به دنبال یک راهنمای خرید ساز سنتور درست هستید؛ باید ویژگی‌های بهترین سنتور را بدانید. خرید بهترین سنتور، به عوامل مختلفی مانند سلیقه شخصی، سطح نوازندگی و بودجه شما بستگی دارد. با این حال، برخی از ویژگی‌های کلی وجود دارد، که می‌توانید در هنگام خرید، به عنوان نکات مهم برای خرید سنتور، آنها را در نظر بگیرید:

• کیفیت چوب؛ چوب کاسه سنتور باید از جنس مرغوب و خوش‌صدا باشد. بهترین نوع چوب برای کاسه سنتور، چوب گردو است. چوب خرک‌ها و گوشی‌ها نیز باید مرغوب باشد.
• صدای سنتور؛ صدای سنتور باید شفاف، رسا و دلنشین باشد و این ساز باید در تمام کوک‌ها به درستی صدا بدهد.
• اکشن سنتور؛ اکشن سنتور باید مناسب باشد؛ به‌طوری که نوازنده به راحتی بتواند؛ روی آن بنوازد. ارتفاع سیم‌ها از دسته سنتور باید مناسب باشد.
• ساخت سنتور؛ سنتور باید با دقت و ظرافت ساخته شده باشد. تمام اجزای سنتور باید به‌درستی به هم متصل شده باشند.
• برند سنتور؛ برندهای معتبر سنتور، معمولاً از مواد اولیه مرغوب و باکیفیت استفاده می‌کنند و سنتورهای آنها صدای خوب و اکشن مناسبی دارد.
• قیمت سنتور؛ قیمت سنتور به عوامل مختلفی، مانند کیفیت چوب، برند سنتور و تزئینات آن بستگی دارد.

نکات مهم و راهنمای خرید سنتور اصیل

در زمان انتخاب و خرید ساز سنتور، باید علاوه بر ویژگی‌های کلی آن، به نکات مهم برای خرید سنتور اصیل نیز دقت کنید. سطح نوازندگی خود شما، اولین موردی است که باید، در زمان خرید سنتور در نظر داشته باشید. اگر مبتدی هستید؛ نیازی به خرید سنتور خیلی گران‌قیمت نیست. سنتورهای با قیمت مناسب و کیفیت خوب نیز، در بازار موجود هستند، که بهترین سنتور برای شروع هستند و برای نوازندگان مبتدی مناسب هستند.

نوع سنتور، مورد دیگری است که باید در خرید، آن را مدنظر قرار دهید. سنتورها در انواع مختلفی، مانند «سنتور معمولی»، «سنتور باس»، «سنتور کوک ثابت» و «سنتور کروماتیک» تولید می‌شوند. سنتور معمولی، رایج‌ترین نوع سنتور است. سنتور باس برای نوازندگی در گام‌های پایین‌تر مناسب است. سنتور کوک ثابت، برای نوازندگی در یک کوک خاص تنظیم می‌شود و سنتور کروماتیک، قابلیت نوازندگی در تمام گام‌ها را دارد.

تزئینات سنتور هم، یکی دیگر از نکات راهنمای خرید سنتور و مورد دیگری است، که در انتخاب آن توسط شما می‌تواند؛ تاثیرگذار باشد. سنتورها در طرح‌ها و نقش‌های مختلفی تزئین می‌شوند. تزئینات سنتور به سلیقه شخصی شما بستگی دارد. سنتورهای ساده و بدون تزئین، معمولاً ارزان‌تر هستند.

مورد دیگری که به عنوان راهنمای خرید ساز سنتور باید در نظر داشته باشید؛ نو یا دست دوم بودن این ساز است. اگر به دنبال سنتور با قیمت مناسب هستید؛ می‌توانید یک سنتور دست دوم خریداری کنید. راهنمای خرید بهترین سنتور، هم شامل خرید ساز نو می‌شود و هم ساز دست دوم. هنگام خرید سنتور دست دوم، حتماً آن را به دقت بررسی کنید و از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنید.

انواع ساز سنتور

یکی دیگر از مواردی که به عنوان راهنمای خرید سنتور باید در نظر بگیرید؛ نوع ساز سنتور است. سنتور در انواع مختلفی ساخته می‌شود، که از نظر تعداد خرک، کوک و گسترۀ صوتی با یکدیگر تفاوت دارند. برخی از رایج‌ترین انواع سنتور عبارتند از:

1. سنتور ۹ خرک؛ این نوع سنتور که رایج‌ترین نوع سنتور است؛ دارای ۹ خرک و ۷۲ سیم است. سنتور ۹ خرک، در کوک‌‌های مختلفی، مانند «سل کوک»، «لا کوک» و «سی کوک» استفاده می‌شود.
2. سنتور ۱۰ خرک؛ این نوع سنتور دارای ۱۰ خرک و ۸۱ سیم است. سنتور ۱۰ خرک به دلیل گسترۀ صوتی بیشتر، برای نوازندگی قطعاتی که نیاز به گام‌‌های بم‌تر دارند؛ مناسب است.
3. سنتور ۱۱ خرک؛ این نوع سنتور دارای ۱۱ خرک و ۹۰ سیم است. سنتور ۱۱ خرک به دلیل گسترۀ صوتی بیشتر، برای نوازندگی قطعاتی که نیاز به گام‌‌های بم‌تر و زیرتر دارند؛ مناسب است.
4. سنتور باس؛ این نوع سنتور دارای ۱۷ خرک و ۱۳۶ سیم است. سنتور باس، به دلیل گسترۀ صوتی بسیار بم، برای نوازندگی در گام‌‌های بم و همراهی با سازهای بم، مانند تار و بم تار استفاده می‌شود.
5. سنتور کروماتیک؛ این نوع سنتور دارای ۲۳ خرک و ۱۸۴ سیم است. سنتور کروماتیک، به دلیل گسترۀ صوتی بسیار وسیع، قابلیت نوازندگی در تمام گام‌‌ها را دارد.
6. سنتور کوک ثابت؛ این نوع سنتور برای نوازندگی در یک کوک خاص، مانند کوک سل کوک یا لا کوک تنظیم می‌شود. این سنتور، معمولاً برای نوازندگی در گروه‌های موسیقی و ارکسترها استفاده می‌شود.
7. سنتور الکتریک؛ این نوع سنتور به مانند گیتار الکتریک، دارای پیکاپ و آمپلی‌فایر است. سنتور الکتریک، برای نوازندگی در مکان‌های بزرگ و پر سر و صدا مناسب است.

معرفی بهترین نوع سنتور

انتخاب بهترین مارک سنتور ایرانی، به عوامل مختلفی مانند سلیقه شخصی، سطح نوازندگی و بودجه شما بستگی دارد. با این حال، برخی از سنتورهای موجود در بازار، به دلیل کیفیت ساخت بالا و صدای دلنشین، محبوبیت بیشتری دارند و به عنوان بهترین برند سنتور در ایران شناخته می‌شوند. در ادامه مقاله راهنمای خرید ساز سنتور، به معرفی چند نمونه از بهترین انواع سنتورهای موجود در بازار می‌پردازیم.

سنتور استاد حمید موسوی

اگر به دنبال خرید بهترین سنتور هستید؛ سنتور موسوی، یکی از بهترین سنتورهای موجود در بازار است. این سنتور از نظر کیفیت ساخت و صدا، در سطح بسیار بالایی قرار دارد و مورد استفادۀ بسیاری از نوازندگان برجستۀ سنتور قرار می‌گیرد.

در فروشگاه لوازم موسیقی فرمات موزیک، انواع مدل‌های سنتور برند حمید موسوی وجود دارد و شما می‌توانید؛ نوع دلخواه خود را از آنجا خریداری نمایید. از طرف دیگر، لوازم جانبی این سنتورها هم، در این سایت وجود دارد و نیازی نیست، که نگران پیدا کردن لوازم جانبی در هنگام خراب شدن سنتور خود باشید.

برخی از ویژگی‌های سنتور استاد حمید موسوی، که جزء بهترین مدل سنتور است؛ عبارتند از: استفاده از چوب‌ های مرغوب و باکیفیت، دقت و ظرافت بالا در ساخت، صدای گرم، رسا و دلنشین، مناسب برای نوازندگان در سطوح مختلف و تنوع مدل‌ها و قیمت‌ ها.

سنتور حمید موسوی، مدل‌های متنوعی هم دارد. سنتور مدل «سل کوک»، که از جنس چوب گردو و با خرک‌‌های فلزی ساخته شده و صدایی شفاف و روشن دارد. سنتور «بم کوک» که آن هم از جنس چوب گردو و با خرک‌‌های چوبی ساخته شده است و سنتور «مهر» که از چوب گردو و افرا درست می‌شود و بسیار زیبا است. مدل‌های مختلف سنتور استاد حمید موسوی، عبارتند از:

• سنتور موسوی مدل تک مهر؛
• سنتور موسوی مدل تک مهر ویژه؛
• سنتور موسوی مدل دومهر؛
• سنتور موسوی مدل دومهر ویژه؛
• سنتور موسوی مدل سه مهر؛
• سنتور موسوی مدل سه مهر ویژه؛
• سنتور موسوی مدل باس؛
• سنتور موسوی مدل آزاد؛
• سنتور موسوی مدل کروماتیک؛
• سنتور موسوی مدل ونگه؛
• سنتور موسوی مدل رز.

سنتور حق شناس

این نوع سنتور، یکی از برندهای محبوب سنتور در ایران است، که توسط استاد «علیرضا حق شناس» ساخته می‌‌شود. استاد حق شناس، از جمله سازندگان سنتورهای معروف و باتجربه در ایران است، که به ساخت سنتورهای باکیفیت و خوش‌صدا معروف است.

سنتورهای حق شناس از جنس چوب‌‌های مرغوب، مانند گردو، افرا و توت ساخته می‌‌شوند و از نظر ظرافت و دقت ساخت، در سطح بالایی قرار دارند. این سنتورها صدایی گرم، رسا و دلنشین دارند و برای نوازندگان در سطوح مختلف مناسب هستند.

مدل‌‌های مختلف سنتور حق شناس، عبارتند از سنتور سل کوک، که از جنس چوب گردو و با خرک‌‌های فلزی ساخته شده است. سنتور بم کوک، که از جنس چوب گردو و با خرک‌‌های چوبی ساخته شده و صدایی گرم و رسا دارد. سنتور مهر هم، مدل دیگری از سنتور حق شناس است، که از جنس چوب گردو و افرا ساخته شده و ظاهری زیبا و چشم‌‌نواز دارد.

سنتور سالاری

در ادامه راهنمای خرید ساز سنتور، به معرفی سنتور سالاری می‌پردازیم. سنتور سالاری توسط کارگاه‌های مختلفی در ایران ساخته می‌‌شود و مدل‌‌های مختلفی با نام «سالاری» در بازار موجود است. چند مدل از سنتور سالاری محبوبیت زیادی دارند.

سنتور سالاری مدل سه مهر، یکی از محبوب‌ترین سنتورهای سالاری است، که از چوب گردو و بلوط ساخته شده و صدایی گرم و رسا دارد. همچنین سنتور سالاری مدل سل کوک، که از جنس چوب گردو و با خرک‌‌های فلزی ساخته شده و صدای واضحی دارد. سنتور سالاری مدل نگین هم، مدل دیگری از سنتور سالاری است، که از جنس چوب گردو و با گوشی‌های چوبی ساخته شده است.

انتخاب مدل مناسب سنتور سالاری، به سلیقه و نیاز نوازنده بستگی دارد. عوامل مختلفی، مانند جنس چوب، نوع خرک و گوشی، تعداد سیم‌ها و کوک سنتور، در تعیین قیمت و کیفیت آن نقش دارند و از نکات مهم برای خرید سنتور هستند. به‌طور کلی، سنتورهای سالاری از کیفیت بالایی برخوردار هستند و برای نوازندگان در سطوح مختلف مناسب هستند.

اجزای مختلف ساز سنتور

در ادامه بحث نکات مهم برای خرید سنتور، به معرفی اجزای مختلف ساز سنتور می‌پردازیم. سنتور از دو بخش اصلی تشکیل شده است. کاسه سنتور و دسته سنتور، که توجه به کیفیت آنها، به عنوان نکات مهم برای خرید سنتور، باید لحاظ شود. همچنین علاوه‌بر این اجزای اصلی، بخش‌های دیگری نیز در این ساز استفاده شده است.

جعبه سنتور

جعبه سنتور، جعبه‌ای چوبی است که به عنوان محفظه رزونانس عمل می کند. جنس جعبه سنتور، معمولاً از چوب گردو بوده و دارای دو صفحه رو و زیر است. صفحۀ رو دارای خرک‌ها و گوشی‌ها است و صفحۀ زیر هم، دارای دریچه‌ای برای تنظیم صدا است. جنس جعبه سنتور، نقش مهمی در طول عمر آن دارد.

صفحه سنتور

صفحه سنتور از چوب ساخته شده و دارای شیطانک‌ها و خرک‌ها است. شیطانک‌ها، سیم‌ها را از صفحۀ رویی جدا می‌کنند و خرک‌ها نیز، برای نواختن سنتور استفاده می‌شوند. یکی از نکات مهم و راهنمای خرید سنتور، که به صفحه سنتور مرتبط است؛ ضخامت آن است. ضخامت مناسب برای صفحه روی سنتور، بین ۵.۵ الی ۷.۵ میلی‌متر است و بهترین ضخامتی که می‌توان برای صفحۀ زیر سنتور در نظر گرفت؛ ۷ الی ۹ میلی‌متر است.

نکته دیگر مرتبط با صفحه سنتور، گل‌های روی آن است. گل‌های سنتور، فقط کاربرد تزئینی ندارند؛ بلکه هم در چگونگی صدای ساز سنتور موثر هستند و هم در افزایش طول عمر ساز سنتور تأثیرگذار هستند. بنابراین به این نکته نیز در هنگام خرید سنتور دقت کنید.

خرک‌ها

خرک سنتور قطعه‌ای از چوب است، که روی صفحۀ رویی سنتور قرار می ‌گیرد و سیم‌‌ها از روی آن عبور می کنند. خرک چند وظیفه را بر عهده دارد؛ وظیفه اول، نگه داشتن سیم‌‌ها در ارتفاع مناسب است. خرک به گونه‌‌ای طراحی شده‌اند، که سیم‌‌ها در ارتفاع مناسب از صفحۀ رویی سنتور قرار بگیرند، تا نوازنده به‌راحتی بتواند؛ به آن‌ها دسترسی داشته باشد.

تنظیم گام و ارتفاع صدا نیز، وظیفۀ دوم آن‌ها است. با جابه‌جا کردن خرک روی صفحه رویی سنتور، می‌توان گام و ارتفاع صدای سیم‌‌ها را تنظیم کرد. وظیفۀ سوم نیز، ایجاد تنوع در صدا است. با تغییر ارتفاع خرک می‌توان تنوعی در صدای سنتور ایجاد کرد.

گوشی‌ها

یکی از نکات مهم برای خرید سنتور، گوشی‌ها هستند. گوشی‌های سنتور از جنس فلز (استیل ضد زنگ) هستند و در دو نوع «گوشی معمولی» و «گوشی روان کوک» وجود دارند. گوشی‌های معمولی از دو قطعه تشکیل شده‌اند. سر گوشی قسمتی از گوشی است، که در بالای سنتور قرار می‌گیرد و نوازنده با چرخاندن آن، سیم را کوک می‌کند.

پیچ گوشی نیز قسمتی از گوشی است، که در داخل چوب سنتور قرار می‌گیرد و سیم را به سر گوشی متصل می‌کند. وظایف گوشی‌های سنتور، کوک کردن سیم‌‌ها، تنظیم ارتفاع سیم‌‌ها و ایجاد تنوع در صدا است. گوشی‌ها باید ارتفاع و اندازه استانداردی داشته باشند.

سیم‌ها

سیم‌های سنتور از جنس فلز هستند و در دو نوع «سیم سفید» و «سیم زرد» یا قرمز وجود دارند. سیم‌‌های سفید از جنس فولاد و سیم‌‌های زرد از جنس برنج، برنز، کروم یا آلیاژ مس هستند.

شیطانک‌ها

شیطانک‌های سنتور، دو قطعه چوب باریک هستند، که در دو طرف صفحه رویی سنتور چسبانده می‌شوند. شیطانک سنتور دارای شیار کم‌عمقی است، که یک مفتول در داخل آن قرار می‌گیرد، تا سیم‌‌ها مانند قسمت بالایی خرک، روی این مفتول قرار بگیرند.

مضراب‌ها

مضراب‌های سنتور از دو قطعه چوب نازک و ظریف تشکیل شده‌اند، که نوازنده با ضربه زدن به سیم‌‌های سنتور، با آن‌ها نوازندگی می‌کند. مضراب‌ها معمولاً از چوب ساخته می‌شوند. چوب‌های محبوب برای مضراب‌ها نیز عبارتند از گردو، عناب، زرشک و شمشاد. مضراب‌ها در اندازه‌ها و شکل‌‌های مختلفی وجود دارند و انتخاب درست آنها، یکی از نکات فهرست راهنمای خرید سنتور است.

نوازندگان معمولاً مضراب‌هایی را انتخاب می‌کنند، که با اندازۀ دست و سبک نوازندگی آن‌ها راحت باشد. مضراب‌ها را می‌توان با نمد یا بدون نمد استفاده کرد. نمد به نرم شدن صدای سنتور کمک می‌کند. نمدها در ضخامت‌‌های مختلفی وجود دارند و نوازندگان، معمولاً ضخامتی را انتخاب می‌کنند، که به صدای مورد نظر آن‌ها می‌رسد.

مهر سنتور و کیفیت ساز

یکی از نکات مهم برای خرید سنتور، تعداد مهرهای آن است. مهر، نام سازنده یا علامت تجاری مخصوصی است، که توسط سازنده بر روی سنتور حک می‌شود. هرچه تعداد مهرهای ساز سنتور بیشتر باشد؛ نشان‌دهندۀ کیفیت بالاتر آن است. بنابراین به عنوان راهنمای خرید سنتور باید بگوییم؛ کیفیت ساز دو مهر از ساز تک مهر بیشتر است و سنتور سه مهر، بالاترین کیفیت را دارد.

نکته پایانی درباره راهنمای خرید ساز سنتور

در هنگام انتخاب و خرید بهترین سنتور، باید به نکات مهم برای خرید سنتور اصیل توجه کنید. با استفاده از راهنمای خرید ساز سنتور، شما می‌توانید؛ با اطمینان بیشتری اقدام به خرید این ساز سنتی موسیقی ایرانی کنید. ساز سنتور، یکی از خوش‌صداترین سازهای ایرانی است، که مجموعه‌ای برترین موسیقی‌های ایرانی با آن نواخته شده‌اند.

با وجود این، اگر مراقبت از سنتور را به درستی انجام ندهید؛ بهترین ساز خریداری شده هم، در مدت زمان نه چندان زیادی خراب خواهد شد. برای حفظ کیفیت و طول عمر سنتور، علاوه بر توجه به راهنمای خرید سنتور، باید از آن به درستی مراقبت کرده و سنتور را در مکانی خنک و خشک نگهداری کنید. بعد از هر بار نوازندگی نیز، باید سنتور را با دستمال تمیز پاک کنید. همچنین بایستی، از ضربه خوردن و افتادن سنتور خودداری کنید.