مزایای یادگیری موسیقی در سن بالا
در این مقاله قصد داریم؛ به بررسی مزایای یادگیری موسیقی در سن بالا بپردازیم. آموزش موسیقی در هر سنی میتواند مفید باشد؛ اما برای افراد مسنتر فواید ویژهای دارد. ازجمله مزایای این کار، بهبود حافظه، افزایش تمرکز و کاهش استرس است، که هر کدام از این موارد، ضمن ایجاد آرامش بیشتر در زندگی میتوانند؛ از بروز بیماریهای مختلف در سالمندان، جلوگیری کنند.
در ادامه این مقاله، علاوهبر این موضوع، چالشها و موانع آموزش موسیقی در سن بالا را، مانند مشکلات حافظه و کاهش بینایی، نیز بررسی میکنیم. سازهای مناسب، برای آموزش موسیقی در این سنین و زمانهای مناسب آموزش و تمرین نیز، در ادامه بررسی خواهند شد.
یکی از سوالات افراد علاقهمند به موسیقی در سن بالا این است که «بهترین ساز برای یادگیری در سنین بالا چیست؟» در پاسخ باید گفت؛ سازهای کیبورد، گیتار و بلز ازجمله سازهای مناسب، برای یادگیری موسیقی در کهنسالی هستند. در انتها نیز به روشهای آموزش خواهیم پرداخت.
مزایای آموزش موسیقی در سن بالا چیست؟
اگر در سنین بالای عمر خود هستید؛ به شما توصیه میکنیم، که یادگیری موسیقی را امتحان کنید. آموزش موسیقی در سن بالا، فواید زیادی برای سلامتی جسمی و روانی دارد. مثلا یادگیری سازهای مختلف، ازجمله سنتور در بزرگسالی میتواند؛ بسیار ارزشمند باشد. برخی از مزایای یادگیری موسیقی در سن بالا عبارتند از:
- بهبود حافظه؛ یادگیری موسیقی میتواند، به بهبود حافظۀ کوتاهمدت و بلندمدت کمک کند.
- افزایش تمرکز؛ تمرین موسیقی میتواند، به افزایش تمرکز و توجه کمک کند.
- کاهش استرس؛ نواختن موسیقی میتواند، به کاهش استرس و اضطراب کمک کند.
- افزایش اعتمادبهنفس؛ یادگیری موسیقی میتواند، به افزایش اعتمادبهنفس و عزتنفس کمک کند.
- بهبود مهارتهای اجتماعی؛ شرکت در کلاسهای موسیقی، باعث بهبود مهارتهای اجتماعی و ایجاد روابط جدید میشود.
- افزایش خلاقیت؛ یادگیری موسیقی میتواند؛ به افزایش خلاقیت و نوآوری کمک کند.
- حفظ سلامت مغز؛ تحقیقات نشان داده است، که یادگیری موسیقی میتواند؛ به حفظ سلامت مغز و جلوگیری از زوال عقل کمک کند.
- افزایش تحرک؛ نواختن برخی از سازها، مانند پیانو یا درامز میتواند، به افزایش تحرک و فعالیت بدنی کمک کند.
- سرگرمی؛ یادگیری موسیقی میتواند، یک سرگرمی لذتبخش و مفید باشد.
- چالش ذهنی؛ یادگیری موسیقی میتواند، یک چالش ذهنی مفید باشد و به شما کمک کند تا ذهن خود را فعال نگه دارید.
علاوه بر مزایای ذکر شده، یادگیری موسیقی در کهنسالی میتواند؛ به افراد مسنتر در موارد زیر نیز کمک کند:
- ارتباط با دیگران؛ موسیقی میتواند، به عنوان ابزاری برای ارتباط با دیگران، بهویژه نوهها، استفاده شود.
- احساس هدفمندی؛ یادگیری موسیقی میتواند، به افراد مسنتر احساس هدفمندی و تعلق خاطر بدهد.
- غلبه بر افسردگی؛ موسیقی میتواند، به عنوان ابزاری برای غلبه بر افسردگی و اضطراب استفاده شود.
چالشها و موانع آموزش موسیقی در سن بالا
آموزش موسیقی در سن بالا میتواند؛ فواید زیادی برای سلامتی جسم و روان داشته باشد. با این حال، چالشها و موانعی نیز در این مسیر وجود دارد، که باید به آنها توجه کرد. برخی از این چالشها و موانع در ادامه توضیح داده میشوند.
کاهش سرعت یادگیری
با افزایش سن، سرعت یادگیری بهطور طبیعی کاهش مییابد. این موضوع میتواند؛ یادگیری موسیقی را برای افراد مسنتر دشوار کند. البته در سایت فرمات موزیک، دورههای آموزشی وجود دارند، که افراد مسن با استفاده از آنها میتوانند؛ با سرعت یادگیری مناسبی، موسیقی بیاموزند.
مشکلات حافظه
مشکلات حافظه یکی از عوارض شایع پیری است. این موضوع میتواند؛ یادگیری و بهخاطرسپردن مطالب جدید را، مانند نتها و آکوردها، دشوار کند. باید توجه داشت که تمرین پیوسته و مکرر آموزشهای موسیقی میتواند؛ این مشکل را بهبود ببخشد.
مطالعات نشان دادهاند که آموزش سازهای موسیقی به مدت ۱۶ هفته یا بیشتر میتوانند؛ حافظه کلامی، سرعت پردازش و عملکرد اجرایی را در افراد سالم مسن که پیشتر آموزش موسیقی ندیدهاند؛ بهبود بخشند. Effects of a 10-week musical instrument training on cognitive function in healthy older adults
کاهش انعطافپذیری
با افزایش سن، انعطافپذیری بدن نیز کاهش مییابد. بنابر مطالعات، در سنین ۳۰ تا ۷۰ سال، بین ۲۰ تا ۵۰ درصد انعطاف بدن کاسته میشود. این موضوع میتواند نواختن برخی از سازها، مانند پیانو یا ویولن را دشوارتر کند.
مشکلات بینایی
مشکلات بینایی یکی دیگر از عوارض شایع پیری است. این موضوع میتواند؛ خواندن نتها و نواختن ساز را دشوارتر کند و یکی دیگر از چالشهایی است که افراد کهنسال در هنگام آموزش موسیقی با آن درگیر هستند.
کمبود وقت
افراد مسنتر ممکن است؛ به دلیل تعهدات خانوادگی یا شغلی، وقت کافی برای تمرین موسیقی نداشته باشند. همچنین بهخاطر توان بدنی کمتر، زودتر خسته و بیحال میشوند و باید استراحت کنند. ازاینرو، وقت کافی برای آموزش موسیقی ندارند.
انگیزه
افراد سالمند ممکن است؛ به دلیل نداشتن اعتمادبهنفس یا ترس از شکست و همچنین اجتناب از قضاوتهای دیگران درباره تواناییهایشان، انگیزه کافی برای یادگیری موسیقی نداشته باشند.
راهکارهای غلبه بر چالشهای یادگیری موسیقی در سن بالا
با وجود چالشها و موانعی که یادگیری موسیقی در سن بالا دارد؛ این کار میتواند یک تجربۀ لذتبخش و مفید باشد. با صبر و حوصله و تلاش میتوانید؛ بر این چالشها غلبه کنید و از مزایای یادگیری موسیقی بهرهمند شوید. راهکارهای غلبه بر چالشهای آموزش موسیقی در سن بالا عبارتند از:
- انتخاب ساز مناسب
- تمرین منظم
- پیدا کردن یک معلم خوب
- شرکت در کلاس های گروهی
- استفاده از منابع آموزشی
عوامل موثر برای انتخاب ساز برای کهنسالها
سازهای مختلفی برای آموزش موسیقی در کهنسالی وجود دارد. انتخاب ساز مناسب، به عوامل مختلفی بستگی دارد. یکی از این عوامل، «علاقه و انگیزه» است. انتخاب سازی که به آن علاقه دارید و از نواختن آن لذت میبرید؛ میتواند به شما در یادگیری موسیقی کمک کند.
عامل دوم، «توانایی های جسمی» است. برخی از سازها، مانند پیانو یا ویولن، به مهارتهای حرکتی ظریف نیاز دارند. اگر در این زمینه مشکل دارید؛ میتوانید سازی را انتخاب کنید، که به مهارتهای حرکتی کمتری نیاز دارد؛ مانند کیبورد یا گیتار. در واقع، یادگیری ویولن در بزرگسالی و یا یادگیری پیانو در بزرگسالی، کار راحتی نیست.
سومین عامل، «زمان و تعهد» است. یادگیری موسیقی نیاز به تمرین منظم دارد. اگر وقت کافی برای تمرین ندارید؛ میتوانید سازی را انتخاب کنید، که یادگیری آن آسانتر باشد؛ مانند فلوت ریکوردر یا بلز.
سازهای مناسب برای آموزش موسیقی در سن بالا
در اینجا چند نمونه از سازهای مناسب برای آموزش موسیقی در سن بالا آورده شده است:
- کیبورد؛ کیبورد یک ساز الکترونیکی است، که تنوع صوتی بالایی دارد. یادگیری کیبورد نسبتاً آسان است.
- گیتار؛ گیتار یکی از محبوبترین سازها در جهان است. یادگیری گیتار کمی دشوارتر از کیبورد است، اما می تواند بسیار لذت بخش باشد.
- فلوت ریکوردر؛ فلوت ریکوردر یک ساز بادی چوبی است، که یادگیری آن آسان است.
- بلز؛ بلز یک ساز کوبهای است، که یادگیری آن آسان است. بلز برای افراد مسنتر که مشکلات حرکتی دارند، مناسب است.
نکاتی برای انتخاب ساز مناسب
به شما توصیه می کنیم، برای انتخاب ساز مناسب جهت یادگیری موسیقی در سن بالا، پیش از هر اقدام، نکات مهمی را در نظر بگیرید. قبل از انتخاب ساز، در مورد سازهای مختلف تحقیق کنید و با یک متخصص موسیقی، مشورت کنید. سپس سازهای مختلف را امتحان کنید و ببینید؛ کدام ساز برای شما جذابتر است. نهایتا از یک معلم خوب برای یادگیری ساز انتخاب شده، کمک بگیرید.
زمانهای مناسب آموزش و تمرین موسیقی برای کهنسالها
بهترین زمان برای آموزش و تمرین موسیقی زمانی است، که برای شخص شما مناسبتر باشد. با امتحان کردن زمانهای مختلف و بررسی عملکرد خود میتوانید؛ بهترین زمان را برای خودتان پیدا کنید. در ادامه به چند نکته راجع به زمان مناسب آموزش و تمرین اشاره میکنیم.
ریتم شبانهروزی
هر فرد، با توجه به ویژگیهای جسمی و روحی خود، در ساعتهای معینی از شبانهروز، توانایی انجام فعالیتهای جسمی و ذهنی دارد؛ این نکته برای سالمندان اهمیت بیشتری دارد. برای افراد سحرخیز، صبحها زمان ایدهآلی برای آموزش و تمرین موسیقی است. مغز این افراد در این زمان، هوشیار و پرانرژی است و تمرکز بالایی دارد.
برای افراد شببیدار، بعدازظهرها زمان مناسبتری برای آموزش و تمرین موسیقی است. در این زمان، مغز خستگی صبح را از بین برده و آماده یادگیری است. همچنین برخی افراد در شب تمرکز و خلاقیت بیشتری دارند.
نکته مهم آن است، که افراد سالمند پیش از آغاز آموزش و ثبت نام در کلاس، با توجه به ریتم شبانهروزی خود، اقدام به انتخاب کلاس آموزشی کنند و از حضور در کلاسهایی که با زمان فعالیت بدنشان هماهنگ نیست؛ خودداری کنند.
نوع فعالیت
علاوهبر ریتم شبانهروزی، نوع تمرینهای مرتبط با آموزش موسیقی هم، در انتخاب زمان مناسب، موثر است. بهطور خلاصه میتوان گفت؛ صبحها برای تمرین تکنیکی و اتود مناسبتر است. در این زمان ذهن هوشیارتر و تمرکز بیشتر است. از طرف دیگر، بعدازظهرها و عصرها برای تمرین خلاقانه و بداههنوازی مناسبتر است. در این زمان ذهن آزادتر و خلاقتر است.
تعهدات و برنامه روزانه
برای آموزش موسیقی در سن بالا، زمانی را برای یادگیری و تمرین انتخاب کنید، که در آن زمان آزاد هستید و میتوانید؛ بدون دغدغه و با تمرکز بالا به انجام فعالیتهای مرتبط با موسیقی بپردازید.
عوامل ذهنی و محیطی گوناگون میتوانند؛ تمرکز شما را در زمان تمرین از بین ببرند؛ پس زمان انتخابی شما باید به گونهای باشد، که این عوامل ذهنی و محیطی، کمترین تاثیر را داشته باشند.
عادتهای خواب
برای یادگیری موسیقی در سن بالا و تمرکز برای انجام تمرینات، داشتن خواب کافی و باکیفیت ضروری است. سعی کنید؛ هر شب ۷ تا ۸ ساعت خواب باکیفیت داشته باشید.
تمرکز
مهم ترین عامل در انتخاب زمان مناسب برای آموزش و تمرین موسیقی، تمرکز است. زمانی را انتخاب کنید که در آن می توانید بدون حواس پرتی و با تمرکز بالا به فعالیت خود بپردازید.
انگیزه
سعی کنید زمانی را برای آموزش و تمرین موسیقی انتخاب نمایید، که در آن انگیزه و اشتیاق بالایی دارید. در چنین زمانی، رسیدن به اهداف تمرین، آسانتر میشود و میزان اشتباهات کمتر خواهد شد.
ثبات
سعی کنید در انتخاب زمان آموزش و تمرین موسیقی، ثبات داشته باشید و در یک زمان مشخص و بهطور منظم به آن بپردازید. اینگونه، ذهن و جسم شما، به انجام فعالیت منظم عادت میکند و نتایج بهتری به دست میآورید.
گرم کردن
قبل از شروع تمرین، حتماً ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به گرم کردن عضلات و مفاصل خود بپردازید. اهمالکاری در انجام این کار، میتواند باعث خستگی زودهنگام شما بشود و مدت زمان آموزش را کم کند. همچنین آسیبهای احتمالی ناشی از بیتوجهی به این کار، باعث دلزدگی از ادامه مسیر میشود.
استراحت
در حین تمرین، هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه یک بار استراحت کوتاهی داشته باشید؛ تا از خستگی و افت تمرکز جلوگیری کنید. این استراحت کوتاه میتواند؛ ذهن و جسم شما را برای ادامه کار، آمادهتر کند.
سخن پایانی درباره آموزش موسیقی در سن بالا
یادگیری موسیقی در سن بالا میتواند؛ فواید زیادی برای سلامتی جسمی و روانی داشته باشد. با انتخاب ساز مناسب و تلاش میتوانید؛ از مزایای آموزش موسیقی در سن بالا بهرهمند شوید.
با وجود این، چالشهایی هم برای یادگیری موسیقی در کهنسالی وجود دارد. برای یادگیری بهتر، همه افراد میتوانند؛ از دورههای آموزش آنلاین موسیقی و کتابهای آموزش موسیقی استفاده کنند.
آیا افزایش سن و مشکلات حرکتی مربوط با سنین بالا، ایرادی در آموزش موسیقی پیش نمیاره؟